vrijdag, april 29, 2011

Om een vergelijking te maken, hierbij een bekend portret. Willem van Oranje. Een gekwelde man, die de strijd tegen de godsdienst oorlog persoonlijk verliest, maar het land wint het dankzij hem. Daarbij vergeleken maakt Gustav een ontspannen, geamuseerde indruk. Zelfs als hij de oorlig in trok. Het zij zo.
De intensiteit van deze gezichten maakt dat ze heel dicht bij de toeschouwer komen. Je kunt hun zorgen lezen van hun gezicht. Maar de Zweedse koning was geen oppervlakkige man, integendeel en dat hij van zijn werk hield is na al die jaren nog merkbaar.
Koning zijn is een slopend bedrijf en zeker in die tijd. Als de man of vrouw kapabel genoeg waren konden ze veel bereiken, maar feitelijk kwam het erop neer, dat een koning alleen alle functies moest uitoefenen die nu onder verschillende ministeries vallen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat er al snel meerdere mensen aan de regering kwamen. Het is niet te doen om alles alleen te beslissen. Ook Gustav had met dergelijke mensen te maken en zij werden al even bekend. De naam Oxestierna zegt misschien niets, maar zij waren er zolang de familie Vasa bestuurde. Met reden en discussie natuurlijk. Axel Oxenstierna werd in het zelfde jaar dat Adolf koning werd, rikskansler. Wij zouden zeggen minister-president. In 1611 tot 1654. Dus ook de dochter van Adolf heeft met hem samengewerkt. Opvallend is dat deze familie nog steeds bestaat en wie hier meer over wil weten kan het hier bekijken."http://www.oxenstierna.org/frames.php?lang=sv" Hier in ieder geval een portret van deze man, die uiteraard van hoge adel was. Heel verstandig want de adel wilde flink mee besturen.
Het prettige van de schilderijen uit die tijd is, dat men met een fotografisch oog schilderde. Dat maakt de mensen zeer herkenbaar en wie de schilderijen van Gustav regelmatig bekijkt, ontdekt steeds weer dezelfde gezichten. Zo wordt de geschiedenis levendig, deze mannen trokken dus veel met elkaar op. In de geschiedenisboeken staat meestal hoeveel conflicten er waren aan het hof of in het parlement, maar niet welke goede verstandhoudingen en hoe feitelijk conflicten gebruikt werden om de boel bij elkaar te houden. Dat wil zeggen dat conflicten vooral erg politiek waren en als zodanig behandeld werden. Vanuit dat perspectief blijkt er een voortreffelijke samenwerking te zijn. Er moest strategisch opgetreden worden. Nee,deze mannen kenden het begrip: jezelf zijn". niet. Maar het is mogelijk dat het ze er geen enkele waarde aan hechten. De mannenwereld beviel goed. Uit de schiderijen kan de conclusie getrokken worden, dat zoiets het geval was. Vergelijk dat eens met de eeuw daarvoor en de sombere gezichten toen de godsdienststrijd op een hoogtepunt was. Dat was een gruwelijke tijd.

donderdag, april 28, 2011

Waarom is en was deze man altijd zo gezien en geliefd geweest? De man was innemend en beheerst. Dit in tegenstelling tot zijn vader, die het koningsschap blijkbaar niet zo gemakkelijk vond. Het bezorgde de Vasas enorm veel problemen om het land te besturen. In Zweden zelf wisten ze een goed evenwicht te verkrijgen en ook Gustav II Adolf bereikte rust en medewerking in het land. Maar de buitenlandse politiek bestond hoofdzakelijk uit oorlog voeren. Europa was in beweging, godsdienst strijd en verschuivingen van landgrenzen speelden een grote rol. De geliefde koning zou dan ook het grootste deel van zijn leven op het slagveld doorbrengen. Deze oorlogen hadden typisch genoeg een positieve invloed op Zweden. Van een eenvoudige boerensamenleving ontwikkelde het land zich tot een toonaangevend Europees land. Overigens toonde de man een uitgesproken aanleg voor genie en strategie. Als het op het grote spel aankwam als een oorlog was hij uitermate berekenend. Het was zijn beroep uiteindelijk. Vriendelijk voor vriend en vijand, maar zeer berekenend als het er op aan kwam. Deze combinatie was wel te verwachtten. Hij was een renaissance vorst en dat beviel hem goed. Hij liet bijvoorbeeld zijn kleding bewaren en tentoonstellen. Tegenwoordig zouden we de man geweldig ijdel vinden. Dat was misschien ook wel zo. Maar kleding was duur en zeldzaam,dus een object dat bekeken werd. Er kwam een museum voor de kleding van Gustav en zo ging Gustav door om zijn land een acceptabel Europees land te maken. Inventief was hij dus ook en ijdel. Maar daar heeft Zweden nu juist veel aan te danken

dinsdag, april 26, 2011

Regalskeppet Vasa. Jawel, het beroemde schip dat meteen op de eerste reis als zonk, voor de deur zullen we maar zeggen. Dat was gebouwd voor Gustav II. Leuk onderwerp voor discussie tussen Nederlanders en Zweden aan wie het nu lag dat het schip zonk. Hierbij een schilderij (naam komt nog)
De ouders van Gustav mochten er zijn. Ze zagen er goed uit als modellen. Gustav lijkt het meest op zijn vader en hij had een knappe moeder.
Vader Carl IX Vasa van Zweden.
Moeder Christina van Hollstein Gottorp. Zijn ouders waren bekwame mensen.Gustavs moeder regeerde samen met hem de eerste periode van zijn regiem en dat scheen erg goed te bevallen. Door zijn moeder was Gustav verwant aan de Duitse familie van zijn moeder. Dat heeft ongetwijfeld invloed gehad op zijn leven en verklaart misschien veel van de keuzes die hij maakte.
Gustav II Adolf kwam uit een zeer beroemde familie. Namelijk de Vasa familie,deze woonden in een land dat uit Zweden en Finland bestond. Of misschien ook andersom. Zij kwamen uit de provincie Uppsala. Grootvader Gustav Vasa was de eerste koning van heel Zweden. Niet voor niets zit er in het wapen van Zweden drie kronen, dat zijn de kronen van Götaland, Sveariket en Hälsingland of ook Norrland genoemd. In de loop van de middeleeuwen zijn deze drie staten ontstaan door veel huwelijken en nog meer oorlogen. Teveel om hier te noemen en indertijd waren Sveariket en Götaland eigenlijk al een koninkrijk. Door Gustav Vasa te benoemen werden alle Zweden en Finnen verenigd onder een koning. Het is indrukwekkend om te lezen wat de eerste Gustav allemaal deed om zijn grote koninkrijk tot een eenheid te smeden. Het was hem wel toevertrouwd. Onder zijn kinderen en kleinkinderen was voortdurend strijd over de troon opvolging. De oude Gustav had drie zoons van twee moeders, die successievelijk koning van Zweden werden. Hetgeen in latere tijden voor veel herrie zorgde. De laatste zoon was Carl IX. Deze Carl stichtte in 1606 de stad Vasa in Finnland en hij werd Gustav II Adolfs vader. Het stadje is dus naar deze beroemde familie genoemd en niet andersom. Gustav II Adolf zelf stichtte het stadje Nystad in Finland op het grondgebied waar zijn familie gevestigd was. Een klein weinig imponerend stadje. Het ligt op dezelfde Noorderbreedte als Gävle. Dus een flink stuk ten Noorden van Stockholm.
Uusikaupunki heet het nu.

maandag, april 25, 2011

Gustavus Adolphus was geboren te Stockholm als oudste zoon van Koning Charles IX van Zweden van de Vasa dynastie en zijn tweede vrouw, Christina van Holstein-Gottorp. Hij erfde de troon na de dood van zijn vader op de leeftijd van zeventien in 1611, evenals een aan de gang zijnde successie van dynastieke geschillen die periodiek in oorlogvoering met zijn Poolse neef uitmondden, Sigismund III van Polen, die in het inleidende godsdienstige geschil vóór De Oorlog van dertig Jaar, werd gedwongen de troon van Zweden naar de vader van Gustav II over te doen. En daarna dus aan Gustav. Het model van deze blog Na zijn dood zijn er nog heel wat beelden en schiderijen van hem gemaakt, zoals dit beroemde beeld op het Gustav II Adolf plein in Gotenburg. Hij wijst hier de plaats aan waar de stad moet komen, daarbij wordt de eer van het stichten van de stad aan hem gegeven.
De stad is natuurlijk wel een paar honderd jaar ouder,maar het stichten van steden was de Zweedse koningen wel toevertrouwd. Dat was een deel van hun taak om de economie te bevorderen.

zondag, april 24, 2011

Eerste portret
Hierbij een voorbeeld van een beeldschoon portret. De kleding is geweldig mooi en het gezicht goed uitgebeeld. De schilderstijl van de 17 eeuw, zoals die toen populair was. Meestal een donkere achtergrond en een lichte voorgrond. Mooie lichtval. Je zou bijna denken dat het een schilderij van een kantenkraag is met een koningshoofd erboven. Maar zo waren onze manieren. Voordat ik hier verder op in ga iets meer over de familie waar Gustav uit kwam. Waarom hij Vasa heette, met wie hij trouwde en de bijnaam Gustav the Great. Wat beslist verdiend was. Al spendeerde hij ook groots als het om Zwedens schatkist ging. Nu in later tijden kunnen de Zweden dit allemaal terug verdienen. Hij trekt erg veel publiek.